Het doel van de Europese Unie (EU) is om de samenhang tussen verschillende lidstaten te bevorderen. Dit probeert de EU op verschillende manieren te verwezenlijken. Een manier is om alle belemmeringen tegen het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal tegen te gaan. Wanneer een land zich aansluit bij de EU, moet er sprake zijn van een afschaffing van elke belemmering in de intracommunautaire markt. Dit brengt vele mogelijkheden met zich mee voor een burger van een lidstaat. Het zou bijvoorbeeld betekenen dat je verblijfsrechten hebt in een bepaalde lidstaat en dan beroep kan doen op deze rechten. In deze blog zullen we stilstaan bij de mogelijkheden die ontstaan bij verhuizing naar een andere lidstaat voor bijvoorbeeld werk. Eveneens zullen we stilstaan bij de mogelijkheden als ondernemer.

Vrije verkeer van werknemers  

Conform Art 45 VWEU waarborgt de EU vrij verkeer van werknemers tussen de lidstaten. Dit betekent dat er geen vorm van discriminatie mag plaatsvinden tussen migrerende burgers en de burgers van de betreffende lidstaat. Er moet gelijke behandeling gelden inzake loon, arbeidsvoorwaarden, fiscale voordelen, etc. In het geval dat hierop gediscrimineerd wordt in een andere lidstaat, kan er beroep worden gedaan op het verdrag-verwerking EU. 

Om een beroep te doen op het vrije verkeer van werknemers moet er sprake zijn van een werknemer. In de Europese zaak (Lauwry Blum) is bepaald dat een werknemer iemand is die gedurende een bepaalde tijd ten gunste en onder leiding van een ander, prestatie levert, en hiervoor loon krijgt. Het werknemersbegrip moet binnen het EU-recht breed geïnterpreteerd worden. Al krijgt iemand een geringe beloning, het wordt nog steeds beschouwd als werk onder dienstverband. Verder is de aard van de activiteit ook niet doorslaggevend. Het Hof van Justitie heeft het werknemersbegrip dusdanig uitgebreid dat zelfs een werkzoekende onder het werknemersbegrip valt. Op het moment dat je dus een lidstaat binnen probeert te komen als werkzoekende en actief solliciteert, ben je een werknemer en val je onder Art 45 VWEU.

Vestigen en diensten in een andere lidstaat

Los van het werken in loondienst kan een burger er ook voor kiezen om zich in een andere lidstaat te vestigen of een dienst te verrichten. Er is sprake van vestiging wanneer een burger van een lidstaat op duurzame wijze beroepsbekwaamheid verricht in een andere lidstaat. Bij het verrichten van een dienst gaat het om het verrichten van beroepsbekwaamheid op tijdelijke basis. W Het onderscheid tussen vestiging en dienstverband zit dus in het aspect van duratie. Om te bepalen of er sprake is van een tijdelijk karakter in het dienstverband, wordt er gekeken naar 4 belangrijke elementen:

• De duur van de activiteit
• De frequentie van de activiteit (hoe vaak de activiteit wordt verricht)
• De periodiciteit van de activiteit
• De continuïteit van de dienst 

Tevens moet er bij het Europees Recht altijd sprake zijn van een grensoverschrijdend element. Wanneer er geen grensoverschrijdend element is, kun je alleen maar een beroep doen op de nationale wetgeving. Je kunt als Nederlandse burger dus pas beroep doen op unierechten vanaf het moment dat je Nederland verlaat. Bij een dienst kan het zijn dat niet de persoon maar de dienst de grens over gaat. In zo’n geval is er ook sprake van een grensoverschrijding, ondanks dat de persoon zelf in zijn eigen lidstaat verblijft. 

Wanneer is er sprake van een belemmering?

De meest duidelijke belemmering die iemand die in een ander lidstaat wil werken, kan ervaren, is directe discriminatie. Wanneer er wordt gezegd dat je een lidstaat pas mag binnentreden wanneer je de nationaliteit hebt van de betreffende lidstaat, is er sprake van directe discriminatie. Er kan ook sprake zijn van indirecte discriminatie. Bij indirecte discriminatie zijn er reglementen die niet direct gericht zijn op buitenlanders, maar ze wel benadeelt.

Een leraar Engels verhuist bijvoorbeeld naar Engeland om daar les te geven. Zodra hij daar is, moet hij bepaalde certificaten behalen in Engeland om ook daadwerkelijk les te kunnen geven. Dit is een indirecte belemmering voor de Nederlandse leraar die in Engeland les wil geven. Indien de leraar voldoet aan bijvoorbeeld Europese richtlijnen, mag een lidstaat geen regels toevoegen. Als je dus voldoet aan Europese richtlijnen, mogen er in beginsel geen belemmeringen zijn. 

Rechtvaardiging voor belemmering 

Er zijn gevallen waarin lidstaten gerechtvaardigd belemmeringen kunnen opleggen voorafgaand het accepteren van buitenlandse lidstaten. Deze belemmeringen zijn heel heel restrictief en moeten nauw worden toegepast. Allereerst kan er sprake zijn van een legitiem doel. Belemmeringen zijn ook gerechtvaardigd als het de openbare orde, openbare veiligheid en volksgezondheid daarmee waarborgt. Wel moeten de maatregelen proportioneel en noodzakelijk zijn. 

Conclusie
Als unieburger zijn er dus verschillende mogelijkheden om te werken in een andere lidstaat. Lidstaten hebben een verantwoordelijkheid om zo min mogelijk belemmeringen te hebben en als er belemmeringen zijn voor het vrije verkeer van werknemers, dan moeten deze gerechtvaardigd kunnen worden. Wanneer iemand de ambitie heeft om in een andere lidstaat te werken is het wel belangrijk om goed onderzoek te doen naar relevante richtlijnen. 

Heb je nog vragen over het werken in een andere lidstaat?
Contacteer ons!