Inleiding kennisbank Ondernemingsrecht

Betreffende kennisbank weergeeft zoveel mogelijk informatie aangaande het ondernemingsrecht. De omvang en het toepassingsbereik van deze kennisbank is in beginsel conform het nederlands recht. De kennisbank zal periodiek worden aangepast en aangevuld. 

De meest populaire rechtsvormen binnen het ondernemingsrecht zijn de kapitaalvennootschappen en de personenvennootschappen. De meeste onderwerpen binnen deze kennisbank zullen ook gaan over deze twee rechtsvormen. Staat je vraag er niet bij of is de weergeven info niet verhelderend genoeg? Aarzel niet om ons te contacteren. 

De besloten en naamloze vennootschappen 

Wat is een Besloten vennootschap (BV)
De wettelijke omschrijving van een besloten vennootschap staat omschreven in Art. 2:175 BW. Een besloten vennootschap is een rechtspersoon met een in een of meer overdraagbare aandelen verdeeld kapitaal. De aandelen zijn op naam gesteld. Een Besloten vennootschap heeft een kapitaal dat is verdeeld in aandelen. Deze aandelen zijn overdraagbaar. Door de  overdraagbaarheid van aandelen wordt een besloten vennootschap ook wel kapitaalvennootschap of kapitaalassociatie genoemd.

Wat is een naamloze vennootschap?
Een naamloze vennootschap is een rechtspersoon met een in overdraagbare aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal. Een aandeelhouder van een naamloze vennootschap is niet persoonlijk aansprakelijk voor hetgeen in naam van de vennootschap wordt verricht.

Hoe richt je een besloten vennootschap op

Een besloten vennootschap wordt opgericht bij notariële akte. Zonder Notariële akte krijgt de vennootschap geen rechtspersoonlijkheid en bestaat het niet. De notariële akte is van belang, omdat in de akte de statuten van de vennootschap staan. Verder bekijkt de notaris of de statuten in overeenstemming zijn met de wet. Op het moment dat er niet voldaan is aan deze eisen is er sprake van een oprichtingsgebrek. De vennootschap is dan voor ontbinding vatbaar. De vennootschap blijft dan nog wel bestaan totdat er vereffening plaatsvindt conform Art.2:21 lid 2 BW. Tevens kan de rechtbank de vennootschap een termijn geven om haar oprichting gebreken te herstellen. D  In de notariële akte staat:

• De namen van de oprichters
• De oprichtingshandelingen 
• De statuten 
• De verplichtingen waaraan de besloten vennootschap is gebonden 

Hoe richt je een naamloze vennootschap op?

De naamloze vennootschap wordt opgericht bij notariële akte. De akte wordt opgesteld door een notaris en verleend in Nederlandse taal.

Hoe werkt de overdracht van aandelen binnen de besloten vennootschap?
Overdracht van aandelen binnen de besloten vennootschap kan niet vrijelijk plaatsvinden. In beginsel dient de aandeelhouder zijn aandelen eerst aan te bieden bij de medeaandeelhouders. Om deze regelingen te omzeilen kunnen er regelingen getroffen worden in de statuten om aandelenoverdracht zonder wettelijke blokkering mogelijk te maken. 

Verder dient de overdracht van aandelen plaats te vinden middels notariële akte. Tevens moeten allen alle aandeelhouders opgenomen worden in een aandeelhoudersregister conform Art. 2:194 BW. 

Kun je persoonlijk aansprakelijk gesteld worden als aandeelhouder van een besloten vennootschap?
Aandeelhouders van een besloten vennootschap kunnen in beginsel niet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden voor de de handelingen en gebeurtenissen die plaatsvinden in naam van de besloten vennootschap.

Wat als ik handelingen hebt verricht voordat de besloten vennootschap daadwerkelijk is opgericht?
Handelingen in naam van de besloten vennootschap voordat deze is opgericht is toegestaan op basis van Art. 2:203 BW. preconstitutieve handelingen kunnen na de oprichting worden bekrachtigd. Op het moment dat er uitdrukkelijke of stilzwijgende bekrachtiging plaatsvindt is de vennootschap nog steeds gebonden aan de handelingen die zijn verricht. Er wordt ook vereist dat de bekrachtiging wordt opgenomen conform Art. 2:204 BW. Als de handeling niet wordt bekrachtigd is de persoon die de handeling voordat er daadwerkelijk oprichting plaatsvond aansprakelijk voor de eventuele schade.  

Wanneer moet je als bestuurder bewijzen oprecht te hebben gehandeld bij een preconstitutieve handeling?

Wanneer de vennootschap binnen een jaar failliet gaat na de oprichting, wordt er verondersteld dat de bestuurder wist dat de vennootschap niet in staat was de kosten te kunnen dekken die preconstitutief zijn gedaan. De bestuurder moet dan het tegendeel bewijzen om niet aansprakelijk gesteld te worden

Kan een besloten vennootschap een onrechtmatige daad begaan?
Een besloten vennootschap heeft rechtspersoonlijkheid. Het heeft dus rechten en plichten en kan dus ook zelfstandig handelingen verrichten. Het is dus mogelijk dat een besloten vennootschap een onrechtmatige daad kan verrichten.

Moet een besloten vennootschap een jaarrekening opmaken?

De besloten vennootschap is verplicht om een jaarrekening op te maken en openbaar te maken. Deze jaarrekening bevat een overzicht van het vermogen en het resultaat van de besloten vennootschap.

Kun je als aandeelhouder van een besloten vennootschap zomaar de vennootschap verlaten?
Je kunt als aandeelhouder van een besloten vennootschap alleen de vennootschap verlaten door je aandelen te verkopen. 

Wat houdt het handelsregister precies in?
Het handelsregister is een databank voor ondernemingen en rechtspersonen. Deze databank kan door eenieder bekeken worden. Ondernemingen en rechtspersonen dienen zich in te schrijven in deze databank. Op het moment dat een onderneming niet is ingeschreven in het handelsregister, kan degene aan wie de onderneming toebehoort zich daar niet op beroepen tegen derden die dit feit niet kende. Inschrijving in het handelsregister is geen oprichtingsvereiste, maar er zijn wel sancties voor het niet inschrijven in het handelsregister. Elke bestuurder is dan hoofdelijk aansprakelijk voor zijn handelingen.

Kun je als individu ook een BV starten?
Dit is mogelijk. Dit wordt een eenpersoons-bv genoemd. Er zijn wel enkele regels die nagelopen moeten worden. De naam van de enkele aandeelhouder moet bijvoorbeeld worden opgenomen in het handelsregister. Verder moeten transacties bij de gewone bedrijfsvoering ook opgenomen worden. 

Wat houdt een stortingsplicht in? 

Een besloten vennootschap trekt vermogen aan door het uitgeven van aandelen. Die aandelen hebben een bepaalde waarde waarde. Er moet dus een storting plaatsvinden op basis van de waarde van de aandelen. Er kan ook een storting plaatsvinden in natura. Je kunt als aandeelhouder ook meer storten dan de nominale waarde van een aandeel. Dit wordt agio genoemd. In sommige gevallen kan er ook worden afgesproken dat er helemaal niks wordt gestort. Bij een naamloze vennootschap is dat niet mogelijk.

Kan ik mijn stortingsplicht verrekenen?

Je kunt als aandeelhouder afspreken dat de stortingsplicht wordt verrekend met een vordering van de aandeelhouders op de vennootschap zelf. Dit moet wel gereguleerd zijn is dat niet het geval, dan geldt de hoofdregel in Art. 2:191 lid 3 BW. 

Wat houdt winstreservering in?

Als vennootschap kan ervoor worden gekozen om winst niet uit te keren aan de aandeelhouders, maar om het te investeren in bijvoorbeeld nieuwe projecten. Er zijn gevallen waarin de vennootschap niet vrij is om te bepalen waar de winsten naar toe gaan. Bij de opstelling van een jaarrekening zijn er bepaalde wettelijke voorschriften die verplichten om voorzieningen te treffen voor eventuele risico’s binnen de onderneming.  Zie hiervoor Art.2:374 BW. Deze voorzieningen behoren niet tot het eigen vermogen. Winst dat wordt opgeslagen als reserve wel.

Wat is het maatschappelijk kapitaal?
Het maatschappelijk kapitaal is het maximale bedrag waarvoor een vennootschap aandelen mag uitgeven.

Wat is het geplaatste kapitaal?
Het geplaatste kapitaal is het deel van het maatschappelijk kapitaal waarvoor daadwerkelijk aandelen zijn uitgeven. Het geplaatste kapitaal wordt berekend door het aantal aandelen dat daadwerkelijk is uitgegeven te vermenigvuldigen met het nominale bedrag van een een aandeel.

Wat is het gestorte kapitaal?
Het gestorte kapitaal is het deel van het geplaatste kapitaal dat daadwerkelijk is gestort op de aandelen. Het gestorte kapitaal kan berekend worden het aantal aandelen dat daadwerkelijk is uitgegeven te vermenigvuldigen met het bedrag dat daadwerkelijk per aandeel is gestort. Een aandeelhouder is niet gehouden meer te storten dan de volstorting van zijn aandelen.

Wat is het gebonden vermogen?
Het gebonden vermogen is geplaatste kapitaal tezamen met de wettelijke en statutaire reserves. Bij een naamloze vennootschap moet dit minimaal 45000 euro  zijn.

Kan er uitkering aan aandeelhouders plaatsvinden zonder goedkeuring van bestuurders?
Er kan geen uitkering plaatsvinden zonder goedkeuring van bestuurders. Vaak wordt dit alleen geweigerd indien het weet of redelijkerwijs zou moeten weten dat de vennootschap na de uitkering zal blijven voortbestaan. Indien de bestuurders stemmen voor uitkering wetende dat de vennootschap haar opeisbare schulden niet meer kan betalen, zijn zij hoofdelijk aansprakelijk jegens de vennootschap. 

Kan een besloten vennootschap eigen aandelen inkopen?
Conform Art. 2:207 lid 2 en 3 BW mag een besloten vennootschap geen volgestorte eigen aandelen inkopen als het eigen vermogen verminderd met de verkrijgingsprijs van de eigen aandelen kleiner en dan de reserves die krachtens de wet of de statuten moeten worden aangehouden. 

Wat is het minimumkapitaal van een naamloze vennootschap?
Minimum kapitaal van een naamloze vennootschap is 45000 euro.  

Wat wordt er bedoeld met het gewone regime?
Bij een gewone regime heeft de algemene vergadering het recht om bestuurders te benoemen en te ontslaan bij de algemene vergadering. Bij zon een regime is het hebben van een raad van commissarissen niet verplicht. 

Wat wordt er bedoeld met een structuur regime?

Een structuurregime is van toepassing wanneer de vennootschap een kapitaal heeft van meer de zestien miljoen of wanneer de vennootschap meer dan 100 werknemers heeft. 

Waaruit bestaat de algemene vergadering?
De algemene vergadering bij een besloten of naamloze vennootschap bestaat uit alle aandeelhouders. Alle bevoegdheden die niet aan het bestuur toekomen worden gegeven aan de algemene vergadering.

Dient het bestuur vooraf verantwoording af te leggen aan de algemene vergadering?
Het bestuur is belast met het bepalen van de strategie van de vennootschap. En hoeft voor het verrichten van zijn handelen de algemene vergadering niet vooraf in te lichten. 

Wanneer is een besluit van het bestuur nietig?
Conform Art. 2:14 BW is een besluit van het bestuur nietig wanneer het besluit in strijd is met de wet of de statuten van de onderneming,tenzij anders is voorgeschreven. 

Wanneer is een besluit vernietigbaar?
Conform Art.2:15 is een besluit vernietigbaar wegens strijd met statutaire bepalingen. Deze bepalingen zijn voor procedureel. Of wanneer er strijd is met lagere reglementen.

Wie vertegenwoordigd de venootschap?
Conform Art. 2:130 jo 2:140 BW vertegenwoordigd het bestuur de vennootschap, voor zover uit de wet niet anders voortvloeit. 

Ik wil een besloten vennootschap oprichten waarvan ik de enige bestuurder ben en alle aandelen bezit. Is dat mogelijk?
Dat is mogelijk. In zo een geval spreek je van een eenmansvennootschap. Je neemt dan zelf honderd procent van de aandelen in en je benoemt jezelf tot bestuurder van de vennootschap.

Wie houdt toezicht op de bestuurders van een vennootschap

Er zijn twee manieren waarop er toezicht gehouden kan worden op de bestuurders van een vennootschap. De eerste model is een two tier model. Bij een two tier model heb je te maken met de raad van commissarissen. Zij zijn belast met het houden van toezicht op de bestuurders. Bij een een one tier model is er een verschil tussen uitvoerende en niet uitvoerende bestuurders. Niet uitvoerende zijn dan belast met het houden van toezicht. 

Welke soorten aandelen zijn er?

Er zijn vijf soorten soorten aandelen:

• Preferente aandelen: zijn aandelen die een bepaalde voorrecht hebben.  Vaak hebben ze  als eerst recht op het ontvangen van dividend of er is een bepaalde regeling getroffen dat ze te allen tijde een bepaald percentage van dividend ontvangen. 
• prioriteitsaandelen : zijn aandelen met een bepaalde zeggenschap. Een voorbeeld is een vetostem bij de aandeelhoudersvergadering.
• Gewone aandelen: zijn aandelen die in verhouding gelijke rechten hebben tot andere aandeelhouders 
• Winstrechtloze aandelen: aandelen die alleen een stemrecht hebben 
• Stemrechtloze aandelen: aandelen die alleen een winstrecht hebben 

Hoe kan ik mijn aandelen aan een ander overdragen?
Voor de rechtmatige overdracht van aandelen moet er sprake zijn van een geldige titel, levering en beschikkingsbevoegdheid. De titel van zal vaak een overeenkomst tot overdracht van aandelen zijn. Iemand is beschikkingsbevoegd wanneer hij eigenaar is van de aandeel. Aandelen kunnen alleen overgedragen worden door eigenaren. De levering geschiedt door notariele akte. 

Kan ik direct gebruik maken van mijn bevoegdheden als aandeelhouder wanneer aandelen aan mij zijn overgedragen?

Op het moment dat aandelen rechtsgeldig zijn overgedragen, beschik je niet direct van je aandeelhoudersrechten. De vennootschap dient de overdracht eerst te erkennen of er moet een betekening plaatsvinden. 

Wat als een bestuurslid handelingen verricht buiten zijn bevoegdheid?

Het bestuur is belast met het vertegenwoordigen van de vennootschap. Zijn vertegenwoordigingsbevoegdheid kan beperkt worden door de statuten. Op het moment dat hij zich niet houdt aan zijn vertegenwoordigingsbevoegdheid zal zijn gedraging extern naar derden geen gevolgen hebben, maar intern zou hij bijvoorbeeld geschorst of zelfs ontslagen kunnen worden.  

Wanneer heeft het bestuur goedkeuring nodig van de algemene vergadering om besluiten te nemen?
In beginsel heeft het bestuur geen goedkeuring nodig van de algemene vergadering om besluiten te nemen tenzij het gaat om belangrijke veranderingen die de identiteit of de karakter van de vennootschap kunnen veranderen.  

De personenvennootschappen

wie heeft vertegenwoordigingsbevoegdheid bij een maatschap?
Bij een maatschap mag een maat pas namens de maatschap fungeren als de andere maten daarmee instemmen. Andere maten moeten dus de volmacht geven, want anders is er sprake van een onbevoegde volmacht. 

Hoe wordt een vennootschap onder firma aangegaan?

Een vennootschap onder firma wordt aangegaan bij een notariële akte of bij een onderhandse akte. Verder moet een vennootschap onder firma worden ingeschreven bij een handels register. 

Wie vertegenwoordigd bij een vennootschap onder firma?
Bij een vennootschap onder firma is vennoot bevoegd om de vennootschap te vertegenwoordigen, tenzij dit specifiek is uitgesloten.

Wie is er aansprakelijk bij een vennootschap onder firma?
Bij een vennootschap onder firma is elk der vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor de verbintenissen die worden gesloten. 

Wat is een commanditaire vennootschap? 

Een commanditaire vennootschap is een vennootschap bij wijze van geldschieting. De geldschieter wordt een commandite genaamd. De commandite mag geen taken van beheer verrichten binnen de vennootschap.

Is een commandite ook aansprakelijk voor de verbintenissen binnen de vennootschap?

Een commandite is alleen aansprakelijk voor de hoogte van zijn eigen inbreng.

De coöperatie 

Hoe wordt een coöperatie opgericht?
Een coöperatie wordt oprecht door een meerzijdige rechtshandeling bij een notariële akte. De oprichtingsakte van een coöperatie moet een statuut bevatten. Hierin wordt de de zetel en het doel van de coöperatie weergeven. 

De vereniging & Stichting 

Wat is een stichting?
Een stichting is een organisatie die niet het doel heeft om winst te maken. 

Wat is een vereniging

Een vereniging is een rechtspersoon met leden die is gericht op een bepaald doel. 

Hoe wordt een stichting opgericht?
Een stichting moet bij notariële akte worden opgericht, maar kan ook door een uiterste wilsbeschikking worden opgericht. Een testament zou dus ook voldoen. De akte bevat de statuten, naam, doel en wijze van benoeming en ontslag van bestuurders.

Hoe wordt een vereniging opgericht?

Een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid wordt opgericht middels een notariële akte. Hierin worden ook de statuten vermeld. Zonder een notariële akte kan er sprake zijn van een informele vereniging. Voor een informele vereniging dient er sprake te zijn van een georganiseerde samenwerkingsverband met een eigen identiteit gericht op een bepaald doel en dat als eenheid aan het rechtsverkeer deelneemt .

Hebben leden van een vereniging recht op winst?
Conform Art.2:26 lid 3 BW kun je geen winst uitgeven aan leden. Ze hebben dus geen recht op winst. 

Kan je als lid van een vereniging je lidmaatschap overdragen?
Je kan je lidmaatschap niet overdragen. Je kunt het wel beëindigen.