Voordat er een arbeidsovereenkomst is, moet er sprake zijn van loon, arbeid en gezag. Als potentiële werknemer is het erg belangrijk om bewust te zijn van deze elementen en nauw te toetsen of ze aanwezig zijn. Wanneer een van deze elementen ontbreekt, kun je niet spreken van een arbeidsovereenkomst. Dit heeft ingrijpende gevolgen. Je kunt bijvoorbeeld geen beroep doen op het sociale zekerheidsrecht en een groot deel van rechtsbescherming valt hierdoor weg. Rechten als WW-uitkering, vakantietoeslagen en doorbetaling tijdens ziekte, zijn beginselen die vanzelfsprekend zijn bij een arbeidsovereenkomst. Deze kunnen dus wegvallen bij het sluiten van overeenkomsten die geen arbeidsovereenkomsten zijn. In de blog zullen we de belangrijkste eisen van een arbeidsovereenkomst bespreken.

Arbeid
Bij een arbeidsovereenkomst is een werknemer verplicht om arbeid te verrichten. Wat betreft arbeid, moet deze persoonlijk verricht worden. De arbeid kan dus niet gedelegeerd worden aan iemand anders. Het concept arbeid is zeer breed en verschilt per werkgever. Zo is bepaald in een uitspraak van de Hoge raad dat zelfs een slaapdienst wordt gezien als arbeid. Een stage wordt niet gezien als werk. Het primaire doel van stage is namelijk kennis en ervaring opdoen. De werkgever is daarom niet verplicht om een stagai te betalen. 

Loon 

Loon is de tegenprestatie die wordt ontvangen voor de verrichte arbeid. Loon kan ook in natura worden uitbetaald, maar hierop zijn wel restricties. Alcoholhoudende drank mag bijvoorbeeld niet worden gebruikt als betaalmiddel of loon. Fooi wordt ook niet gezien als loon.

Gezag
Om te kunnen spreken van een arbeidsovereenkomst moet er sprake zijn van gezag. Gezag kan zich in verschillende vormen uiten. De meest populaire vorm is wanneer er een instructiebevoegdheid is. Voorbeelden zijn dat je specifieke taken hebt gekregen over de uitvoering van je werkzaamheden. Gezag kan ook organisatorisch gefundeerd zijn. Je hebt bijvoorbeeld een bepaald aantal vakantiedagen. 

Aanneming van werk en een overeenkomst van opdracht

Er zijn overeenkomsten die naar  naar uiterlijke verschijningsvormen lijken op arbeidsovereenkomsten. Aanneming van werk is de overeenkomst waarbij de ene partij, de aannemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt om buiten dienstbetrekking een werk van stoffelijke aard tot stand te brengen en op te leveren, tegen een door de opdrachtgever te betalen prijs in geld. Het kenmerkelijke verschil tussen een arbeidsovereenkomst en aanneming van werk is het feit dat bij aanneming van werk geen gezagsverhouding is.

De overeenkomst van opdracht is een overeenkomst waarbij de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt, anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten die in iets anders bestaan dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken. Het verschil tussen aanneming van werk en de overeenkomst van een opdracht is dat er bij de overeenkomst van opdracht geen sprake is van werk van een stoffelijke aard. Ook is er bij de overeenkomst van opdracht geen sprake van gezag. Freelance overeenkomsten en ZZp'ers sluiten vaak een gelijkaardige overeenkomst. 

Laat je overeenkomst altijd controleren

In de praktijk kan het voorkomen dat je twijfelt over of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het wordt daarom geadviseerd om je overeenkomst te laten nakijken door een jurist. Op het moment dat de overeenkomst eindigt kan het van cruciaal belang zijn. Aarzel dus niet op contact met ons op te nemen bij vragen.